Alfabet chorób XXI wieku – R jak Rak trzustki

Rak trzustki jest tzw. podstępnym nowotworem, bowiem wiele lat przebiega bezobjawowo, aby w końcu ujawnić się w momencie, gdy zazwyczaj jest już za późno na jego wyleczenie. To jeden z najpoważniejszych nowotworów występujących w obrębie układu pokarmowego. Główną grupę ryzyka stanowią mężczyźni w podeszłym wieku, a rak trzustki występuje zazwyczaj w postaci gruczolakoraka przewodowego.

W niewielkiej mierze zachorowalność ma podłoże genetyczne, a za większość zachorowań odpowiadają czynniki środowiskowe, w tym wymienia się głównie niezdrowy styl życia, otyłość, cukrzycę, palenie tytoniu, a także kontakt ze szkodliwymi substancjami typu: pestycydy, etylen, propylen, chlorohydryna czy benzydyna. Na przyczynę wskazuje się także przewlekłe zapalenie trzustki.

Typowym objawem choroby jest silny ból, utrata łaknienia, a tym samym radykalne obniżenie masy ciała. Poza tym często ma się do czynienia z zakrzepowym zapaleniem żył oraz wystąpieniem żółtaczki zaporowej.

Rak trzustki – rozpoznanie

Rak trzustki jest nowotworem, który bardzo trudno jest rozpoznać stosunkowo wcześnie, aby możliwe było jego wyleczenie. Choroba długi czas przebiega bezobjawowo, a pierwszym objawem zazwyczaj jest pojawienie się silnego, wręcz gniotącego bólu w obrębie nadbrzusza. Promieniuje on aż do kręgosłupa i ogólnie jest uważany za jeden z najsilniejszych rodzajów bólu, jaki człowiek może doświadczyć, tym bardziej, że charakteryzuje się tendencją narastającą, odpowiadającą stopniu zaawansowania choroby. Niestety rozpoznanie choroby następuje zazwyczaj dopiero w tym momencie, a jest to stadium choroby, w którym lekarz może nawet wyczuwać guz przez powłoki brzuszne.

Podstawowym badaniem prowadzącym do postawienia diagnozy jest wykonanie badania USG, choć większą dokładnością charakteryzuje się tomografia komputerowa. Diagnostyka polega także na pobraniu próbki materiału – wydzieliny z trzustki poprzez zastosowanie badania cytologicznego, biopsji endoskopowej i celowanej, a także cholangiopankreatografię wsteczną.

Rak trzustki – leczenie

Podstawą leczenia jest wykonanie zabiegu chirurgicznego, polegającego na usunięciu trzustki oraz dwunastnicy. Leczenie uzupełniające polega na zastosowaniu chemio- i radioterapii, których zadaniem jest niszczenie komórek nowotworowych. Rokowania niestety są zazwyczaj pesymistyczne, choroba zazwyczaj jest nieuleczalna, prowadzi do śmierci, a zatem ważne jest wdrożenie odpowiedniego leczenia paliatywnego, głównie o charakterze przeciwbólowym.