Termin „kamień nerkowy” jest powszechnie używanym określeniem opisującym zwapnienia, które mogą gromadzić się w nerce. Składają się głównie z minerałów oraz soli, po pewnym czasie zaczynają tworzyć kryształ. Kiedy wiele wspomnianych kryształów łączy się w bardziej zwartej formie, tworzy się formacja przypominającą żwir, czyli tak zwany kamienień nerkowy.
Czym są kamienie nerkowe?
Aby dokładnie zrozumieć, w jaki sposób wspomniane „kamienie” trafiają do nerki, należy dokładnie wiedzieć, czym są drogi moczowe. Nerki są częścią całego układu moczowego, a ich głównym zadaniem jest regulowanie poziomu płynów oraz substancji chemicznych w organizmie. Robią to filtrując odpady z krwi i kolejno wydalając je przez nasz mocz. W ten sposób są odpowiedzialne za kontrolę poziomu sodu, jak również potasu i wapnia w naszej krwi. Są to wszystkie substancje chemiczne, które muszą utrzymywać odpowiednią równowagę, ponieważ zbyt wiele lub też zbyt mało tych substancji może spowodować brak homeostazy ciała. Tym samym gdy zbyt dużo jednej z wymienionych substancji chemicznych zostanie odfiltrowanych z naszej krwi, mogą się one gromadzić się w nerkach i rozwijać się w utwardzone kryształy.
Jak powstają oraz z czego składają się kamienie nerkowe?
Kiedy powstaje kamień nerkowy, może on być mały jak ziarno soli lub też w rzadkich przypadkach, stać się tak duży, jak przykładowo piłeczka golfowa. Wielkość kamienia nerkowego zaskakująco nie ma aż tak wiele wspólnego z objawami jak między innymi ruch kamienia. Jeśli pozostanie w naszej nerce, czasami nawet nie wiemy, że tam jest. Tym samym te kamienie często pozostają niezdiagnozowane. Ból pojawia się dopiero, gdy kamień przechodzi od nerki aż do moczowodu, czyli małej rurki, która transportuje mocz z nerki do pęcherza. Jeśli taki kamień blokuje przepływ moczu w jednej (lub też obu) z tych probówek, mocz zacznie powracać do pęcherza, tym samym powodując obrzęk oraz ból, któremu mogą towarzyszyć między innymi nudności i wymioty, a także ostry, skurczony ból w dolnej części pleców i brzucha, jak również intensywną chęć oddania moczu.
Kamienie nerkowe mogą składać się głównie z wapnia (80 procent kamieni). Powstają one z nadmiaru szczawianu wapnia, związku występującego w niektórych środkach spożywczych
oraz produktu odpadowego wytwarzanego przez organizm. Duże ilości sodu, a także witaminy D oraz odwodnienie są również głównym czynnikiem przyczyniającym się do tego typu kamieni nerkowych. W od 5 do 10 procent kamieni występuje kwas moczowy. Jest produktem ubocznym reakcji chemicznych w naszym organizmie, który nie rozpuszcza się po zmieszaniu z moczem. Jest kwaśny i może być spowodowany otyłością, a także cukrzycą typu 2, jak również dną moczanową lub też dietą zbyt bogatą w białko zwierzęce. Następne miejsce zajmuje Struwitu – stanowi około 10 procent kamieni. Kamienie struwitowe składają się głównie z fosforanu amonu wapniowego. Są one spowodowane nawracającymi infekcjami nerek lub też dróg moczowych z udziałem bakterii, które powodują, iż mocz jest mniej kwaśny i bardziej zasadowy, a jego produkty uboczne tworzą kamienie i rosną w alkalicznym moczu. W jednym procencie kamieni nerkowych pojawia się cystyna. Ten rodzaj kamienia występuje rzadko i jest spowodowany głównie dziedzicznym zaburzeniem metabolicznym, gdzie nerki nie absorbują cysteiny (aminokwasu) z moczem.
Od redakcji:
Informacje o tematyce medycznej prezentowane w artykule mają charakter poglądowy, nie mogące zastąpić profesjonalnej porady lekarskiej. W tym celu należy udać się do lekarza internisty lub lekarza o konkretnej specjalizacji. Artykuły przygotowane przez zespół portalu ZdroweMysli.pl mają charakter informacyjny – w razie problemów ze zdrowiem nie wahaj się w podjęciu decyzji o konsultacji lekarskiej.