Czerwone oko (z ang. red eye syndrome) jest stanem, w którym biała część oka nabiera charakterystycznego czerwonego koloru, w postaci od czerwonych żyłek do jednolitej czerwonej barwy na jej powierzchni. Najczęściej jest to rezultat rozszerzania się na co dzień niewidocznych, drobnych naczynek krwionośnych, znajdujących się pomiędzy twardówką a spojówką oka. Dużo rzadziej i w bardziej poważnych przypadkach czerwone oko jest wynikiem przekrwienia naczyń krwionośnych z głębiej położonych warstw oka lub wylewu krwi pod spojówkę.
Sam syndrom czerwonego oka jest jednym z najczęściej występujących objawów okulistycznych i może dotyczyć zarówno jednego, jak i obojga oczu w tym samym czasie. W niektórych przypadkach może występować razem z podrażnieniem, pieczeniem, kłuciem, suchością lub bólem oczu, ze łzawieniem, zwiększoną wrażliwością na światło lub zamazywaniem widzenia. Innym razem zaczerwienienie oczu może być jedynym objawem. Nie należy go jednak bagatelizować, ponieważ może być związane z poważnym schorzeniem oka.
Spis treści
Przyczyny pojawienia się czerwonych oczu
Przyczyny powstawania syndromu czerwonego oka można podzielić na środowiskowe, związane ze stylem życia oraz o podłożu chorobowym. Do środowiskowych można zaliczyć:
- alergeny,
- zanieczyszczenia,
- kurz i dym (łącznie z tytoniowym) oraz opary substancji chemicznych unoszące się w powietrzu,
- suche powietrze (zarówno związane z jałowym klimatem, jak i w klimatyzowanych pomieszczeniach),
- nadmierną ekspozycję na słońce bez okularów chroniących przed UV.
Oczy mogą stać się czerwone także po kontakcie ze środkami myjącymi typu szampon lub mydło oraz w wyniku oddziaływania z substancjami chemicznymi rozpuszczonymi w wodzie, takimi jak chlor. Do czynników związanych ze stylem życia zaliczyć można ciągłe używanie urządzeń elektronicznych, zbyt małą ilość snu, nadmierne spożywanie alkoholu lub palenie tytoniu (więcej o tym w – Palenie papierosów szkodzi także oczom).
Do najczęstszych przyczyn syndromu czerwonego oka należy jednak zapalenie spojówki, zarówno o podłożu bakteryjnym, jak i alergicznym. Zaczerwienienia oczu powodują również urazy oczu, zapalenie błony naczyniowej oka, ostry przebieg jaskry oraz wrzody na rogówce. Biała część oka jest również czerwona po operacjach na gałce ocznej. Inne schorzenia, których objawem może być zaczerwienienie oczu, to nadciśnienie tętnicze i choroby układu naczyniowego, dysfunkcje skóry, a także różne stany zapalne zachodzące w całym organizmie.
Warto również zaznaczyć, że czasem wysiłek spowodowany nieodpowiednią korekcją wzroku również może powodować zaczerwienienia oczu, zwłaszcza po długotrwałej pracy wzrokowej.
Jak wyleczyć czerwone oko?
Mnogość przyczyn powodujących zaczerwienienia oczu powoduje, że często objaw ten jest lekceważony. Tymczasem niektóre schorzenia wywołujące czerwone oko wymagają natychmiastowej uwagi, zwłaszcza gdy towarzyszy mu dyskomfort, ból oka, wydzielina ropna, pojawienie się tęczowych obwódek wokół źródeł światła lub zamazywanie się widzenia. W takim wypadku należy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem okulistą, który znajdzie przyczynę i przepisze właściwe leki. Może również skierować pacjenta do innego specjalisty w celu ustalenia przyczyny.
Kuszące może wydawać się użycie kropli „zmniejszających zaczerwienienie oczu”, dostępnych bez recepty. Środki te obkurczają naczynia krwionośne, dzięki czemu okryta spojówką twardówka oka nabiera normalnego, białego koloru. Warto jednak pamiętać, że nieleczona przyczyna czerwonego oka nadal jest obecna, pomimo zdrowego wyglądu oczu, i może się pogorszyć po zaprzestaniu stosowania tego typu specyfików.
W przypadku gdy czerwone oko jest związane ze zmęczeniem lub syndromem suchego oka – warto również skonsultować się ze specjalistą, który pomoże dobrać odpowiednie środki nawilżające.
Czerwone oko u użytkowników soczewek kontaktowych
Użytkownicy soczewek kontaktowych są szczególnie narażeni na zaczerwienienia oczu. Czerwone oko może wystąpić jako rezultat przenoszenia soczewek kontaktowych (zbyt długiego okresu, w którym soczewki nie były wymienione na nowe), spania w soczewkach lub jako reakcja alergiczna na materiał soczewki czy skład płynu do ich czyszczenia. Oczy czerwienią się również w wyniku nieodpowiedniego dopasowania soczewki lub urazu oka w trakcie ich zakładania lub zdejmowania. Dodatkowo, brak odpowiedniej higieny u użytkowników soczewek kontaktowych wiąże się ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia zapalenia spojówek (więcej o tym w – Vademecum użytkownika soczewek kontaktowych).
Gdy syndrom czerwonego oka wystąpi w czasie noszenia soczewek kontaktowych, to należy je zdjąć i używać okularów co najmniej do czasu wizyty u specjalisty.
Pamiętaj o mruganiu i podstawowej higienie!
Chociaż niektórych przyczyn czerwonego oka nie da się uniknąć, część z tych o podłożu zapalnym bierze się z niewystarczającej higieny. Warto pamiętać, że nie należy dotykać oczu ani powiek nieumytymi rękami – dotyczy to każdego, nie tylko użytkowników soczewek kontaktowych. Każdy powinien mieć własny ręcznik, który należy często prać w wysokiej temperaturze. Niedopuszczalne jest również używanie cudzych kosmetyków do makijażu lub soczewek kontaktowych.
Jeśli oczy zaczerwienią się po długotrwałej pracy przed komputerem, zwłaszcza w klimatyzowanym pomieszczeniu, to najczęściej związane jest to ze zbyt rzadkim mruganiem i zbyt małą ilością lub słabą jakością łez. Przesuszone, podrażnione oczy są przekrwione, a przy okazji zwiększa się ryzyko przedostania się patogenów na spojówkę. Nasze łzy stanowią naturalną barierę ochronną, dlatego należy wyrobić sobie nawyk dokładnego i częstego mrugania.
Od redakcji:
Artykuł przygotowany przez zespół optometrystów, odpowiedzialnych za Poradnik Optometrysty KODANO. Informacje o tematyce medycznej prezentowane w artykule mają charakter poglądowy, nie mogące zastąpić profesjonalnej porady lekarskiej. W tym celu należy udać się optometrysty lub okulisty.
- [1] Kański J. J., Objawy oczne w chorobach układowych, Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2002.
- [2] Zespół czerwonego oka – Kodano.pl
- [3] A bloodshot eye or red eye: 19 causes and treatments – AllAboutVision.com
- [4] Zaczerwienienie oka (czerwone oko; zespół czerwonego oka) – Medycyna Praktyczna dla pacjentów
- [5] Czerwone oko (zaczerwienione oczy) – przyczyny, leczenie – Medme.pl
- [6] Podrażnienie oczu po soczewkach kontaktowych – PoradnikZdrowie.pl
Podobne artykuły
O co chodzi z puszczaniem oka? Dlaczego mrugamy?
- on 16 listopada, 2020