zakrzepica czynniki ryzyka

Zakrzepica – 10 najważniejszych czynników ryzyka

Zakrzepica wiąże się z obecnością skrzeplin w żyłach (głównie w żyłach głębokich kończyn dolnych). Nieleczona może prowadzić do poważnych powikłań, np. zatoru płucnego albo udaru mózgu. Z tego też powodu warto mieć świadomość czynników sprzyjających jej rozwojowi. Oto 10 możliwych przyczyn zakrzepicy.

  1. Wiek
    Wiek jest chyba najbardziej oczywistym czynnikiem ryzyka zakrzepicy (i najlepiej udokumentowanym). Uważa się, że już po przekroczeniu czterdziestki, w sprzyjających warunkach, może dojść do jej wystąpienia. Ryzyko zakrzepicy będzie wzrastać z każdą koleją dekadą życia. Wielu badaczy jest jednak zdania, że to nie wiek, a bardziej związane z nim choroby i zmiana trybu życia będą sprzyjały powstawaniu skrzeplin w żyłach.
  2. Długotrwałe unieruchomienie
    Zakrzepica często występuje u osób długotrwale przebywających w łóżku, np. z powodu choroby czy operacji. Sprzyjać jej będzie również unieruchomienie kończyny w opatrunku gipsowym. To jednak nie wszystko. Na zakrzepicę częściej zapadają osoby dużo podróżujące samochodem czy samolotem, które to przez wiele godzin przebywają w pozycji siedzącej ze giętymi stawami biodrowymi i kolanowymi. We wszystkich powyższych przypadkach dochodzi do spowolnienia przepływu krwi w żyłach i co za tym idzie do szybszego zlepiania się krwinek, z których powstają zakrzepy.
  3. Urazy
    Zwiększać ryzyko zakrzepicy będą wszelkiego rodzaju urazy z przerwaniem ciągłości naczyń oraz złamania, zwłaszcza złamania kości udowej i miednicy. Równie niebezpieczne będą urazy wielonarządowe powodujące masywne krwawienia oraz wymagające przetoczenia krwi lub przeprowadzenia operacji.
  4. Ciąża i połóg
    Kobieta w ciąży jest obarczona 5-6-krotnie wyższym ryzykiem zakrzepicy w porównaniu z kobietą nieciężarną. Ryzyko to jest największe w I oraz III trymestrze ciąży. Równie niebezpieczny będzie moment samego porodu, zwłaszcza jeśli odbywa się on poprzez cięcie cesarskie, oraz pierwsze tygodnie połogu.
  5. Wrodzona skłonność do nadkrzepliwości (trombofilie wrodzone)
    W przypadku osób z trombofilią wrodzoną ryzyko zakrzepicy może być od kilku –do nawet kilkudziesięciu razy większe. Wszystko zależy od tego, czy wrodzonej nadkrzepliwości krwi towarzyszą jeszcze dodatkowe czynniki. Odpowiedzialność za trombofilię wrodzoną ponoszą konkretne mutacje genetyczne, głównie mutacja czynnika V Leiden oraz genu protrombiny. Trombofilia wrodzona nie daje widocznych objawów. Na szczęście dzięki dostępnym na rynku badaniom genetycznym jest bardzo łatwa do wykrycia.
  6. Otyłość
    Wystarczy przekroczyć prawidłową masę ciała o 15-20%, aby dwukrotnie zwiększyć ryzyko zakrzepicy, zwłaszcza po operacji, kiedy aktywność fibrynolityczna (proces rozkładana skrzepu) jest niższa, a chory pozostaje w unieruchomieniu.
  7. Stosowanie antykoncepcji hormonalnej
    Najsilniejsze właściwości prozakrzepowe ma dwuskładnikowa antykoncepcja hormonalna posiadająca w swoim składzie 2 hormony – estrogen i progestagen. Uważa się, że ryzyko zakrzepicy jest największe w ciągu pierwszego miesiąca jej stosowania. Później ryzyko to stabilizuje się, by wreszcie zniknąć mniej więcej po ok. 2-4 tygodniach od zaprzestania przyjmowania hormonów.
  8. Palenie tytoniu
    Mechanizm odpowiedzialny za rozwój zakrzepicy u osób palących papierosy nie został jeszcze do końca poznany. Wiadomo natomiast, że substancje zawarte w dymie papierosowym uszkadzają śródbłonek naczyń krwionośnych, przez co są one zdecydowanie bardziej podatne na tworzenie się skrzeplin. Dlatego też osoby chcące uniknąć zakrzepicy, jak i innych schorzeń układu krążenia, powinny jak najszybciej porzucić ten nałóg.
  9. Choroba nowotworowa
    Zakrzepica występuje u ok. 15% pacjentów z chorobą nowotworową. Powodów zwiększonego ryzyka zakrzepicy u osób leczących się onkologicznie można wymienić co najmniej kilka. Pierwszym będzie obecność komórek nowotworowych, które stymulują procesy krzepnięcia w organizmie. Kolejnym leki stosowane w chemioterapii, które bardzo często mają właściwości prozakrzepowe. Musimy również pamiętać o tym, że osoby walczące z nowotworami bardzo często poddawane są operacjom i nieraz wymagają długotrwałego unieruchomienia, a to jak wiadomo będzie znacząco zwiększać prawdopodobieństwo wystąpienia zakrzepu.
  10. Przebyta w przeszłości zakrzepica
    Ryzyko zakrzepicy żylnej jest znacznie większe u osób, które już raz miały z nią do czynienia. Nowa skrzeplina może utworzyć się z wielu powodów, np. nagłego zwolnienia przepływu krwi albo wrodzonych predyspozycji do zakrzepicy, czyli trombofilii wrodzonej. Dlatego też warto przebadać się w jej kierunku już po pierwszym epizodzie zakrzepowym. Wówczas mamy szansę wdrożyć działania profilaktyczne, dzięki którym zakrzepica być może nie powróci.
Zobacz:  Głębokie oddechy dla zdrowia ciała

Artykuł przygotowany przez Natalię Jeziorską, www.testDNA.pl
źródła informacji:

źródło zdjęcia: ©dolgachov/ 123rf.com


Was This Post Helpful:

0 votes, 0 avg. rating

Zostaw komentarz