Oko jest niezwykle skomplikowanym narządem, który umożliwia widzenie do dali i bliży, rozróżnianie kształtów, szacowanie odległości, jak i rozpoznawanie barw. Oczy człowieka są fascynujące, jednak niektóre schorzenia aparatu widzenia przyprawiają o dreszcze. Poznaj nietypowe i najrzadsze choroby oczu.
Spis treści
Heterochromia, czyli dwukolorowe tęczówki
Ludzie o dwóch różnych kolorach oczu stanowią 1% światowej populacji. Heterochromia najczęściej występuje jako wada wrodzona i charakteryzuje się dwoma różnymi kolorami tęczówek. Może obejmować całą tęczówkę lub tylko jej część. W późniejszym wieku może być skutkiem urazu oka, jaskry lub objawem innej choroby. Chociaż nie ma leku na heterochromię, to samo schorzenie nie powoduje bólu ani nie wpływa negatywnie na jakość widzenia. Osoby, którym przeszkadzają inne kolory tęczówek, mogą nosić szkła kontaktowe w jednolitym kolorze. Heterochromia dla wielu ludzi jest powodem do dumy – znane osoby z taką wadą oka to np. Benedict Cumberbatch oraz Olivia Wilde.
Czy można spotkać dwie lub więcej źrenic w jednym oku?
Polikoria to niezwykle rzadka choroba obejmująca źrenicę. Pacjenci dotknięci tym schorzeniem mają dwie, trzy lub więcej źrenic w jednym oku – każda z nich reaguje na światło i funkcjonuje niezależnie od pozostałych, ponieważ jest zaopatrzona w osobne mięśnie. W zależności od konkretnego przypadku polikoria może, ale nie musi powodować problemów ze wzrokiem. Najczęstsze symptomy towarzyszące temu schorzeniu to np.:
- zamazane widzenie,
- diplopia, czyli rozdwajający się obraz,
- podłużny kształt jednej lub dwóch źrenic,
- światłowstręt.
Lekarze nie wiedzą, jakie czynniki decydują o wykształcaniu się kilku źrenic. Schorzenie prawdopodobnie jest spowodowane problemami rozwojowymi w życiu płodowym, jak i również nieprawidłowym rozwojem źrenicy, zaćmą i jaskrą.
Oczy jak u kota?
Zespół kociego oka (https://kodano.pl/poradnik/zespol-kociego-oka.html) obejmuje szereg dolegliwości związanych z anomalią chromosomu 22. Ta choroba ma wiele objawów, jednak najbardziej zauważalną zmianą jest nietypowy wygląd oka. Do innych należą zmiany na twarzy, wady związane z uszami. Na skutek rozszczepu tęczówki źrenica przyjmuje wydłużony kształt, przez co zaczyna przypominać kocie oko. Niewielkie nasilenie tej wady nie wpływa na jakość i długość życia pacjenta – w ekstremalnych przypadkach można zastosować leczenie chirurgiczne.
Poznaj przyczynę czarnych oczu
Wrodzony brak tęczówki to choroba genetyczna spowodowana mutacją genu PAX6. Niestety, aniridia wpływa nie tylko na wygląd człowieka – powiązana jest również z bólem oczu, światłowstrętem oraz niedowidzeniem. Oczy bez tęczówek są szczególnie narażone na rozwój jaskry, zaćmy, zeza, niedowidzenia oraz oczopląsu. Nie wynaleziono jeszcze skutecznej metody rekonstrukcji tęczówki, a leczenie chorych opiera się na korekcji wzroku oraz łagodzeniu dolegliwości bólowych.
Krwawy płacz – niezwykle rzadka dolegliwość
Obecność krwi we łzach może budzić przerażenie, jednak w większości przypadków jest spowodowana przez łagodne schorzenia. Niewielkie stężenie krwi nie jest widoczne gołym okiem i może zostać wykryte dopiero po analizie laboratoryjnej. Płacz czystą krwią to prawdziwa anomalia, która wzbudza sensację i przez wiele osób jest uważana za cud. Hemolakria może mieć różne podłoża, takie jak podrażnienia, nadmierny wysiłek, infekcje, zakrzepy, nowotwory, a nawet tzw. zastępcza miesiączka. Innymi przyczynami mogą być zapalenie spojówek, guz mózgu, niedrożność kanalików łzowych. Ludzkie oko nie przestaje zadziwiać naukowców – jeśli chcesz dowiedzieć się jeszcze więcej o tym niezwykłym narządzie, przeczytaj artykuł: https://kodano.pl/poradnik/23-ciekawostki-o-oczach.html.
Od redakcji:
Artykuł przygotowany przez zespół optometrystów, odpowiedzialnych za Poradnik Optometrysty KODANO. Informacje o tematyce medycznej prezentowane w artykule mają charakter poglądowy, nie mogące zastąpić profesjonalnej porady lekarskiej. W tym celu należy udać się optometrysty lub okulisty.
- [1] Lui F. Stokkermans TJ. Heterochromia, Treasure Island (FL), 19 paź 2021/li>
- [2] Congenital aniridia – A comprehensive review of clinical features and therapeutic approaches, Survey of Ophthalmology, Volume 66, Issue 6, November–December 2021, Pages 1031-1050
- [3] Leitman M. Diagnostyka i postępowanie w chorobach oczu